تعدیل قیمت در بورس

تعدیل قیمت ابزاری است که با استفاده از آن فاصله‌های قیمتی (Price Gap) ناشی از افزایش سرمایه و توزیع سود نقدی پوشش داده می‌شود. به طور معمول قیمت سهم پس از افزایش سرمایه و یا توزیع سود نقدی در زمان مجمع کاهش می‌یابد. با استفاده از این ابزار قیمت قبل از مجمع سهام تعدیل شده تا فاصله ایجاد شده بین قیمت‌ها پوشانده شوند.

انواع تعدیل قیمت

1) افزایش سرمایه:

در این روش سرمایه قبلی شرکت بر سرمایه جدید تقسیم شده و این عدد در تمام قیمت‌های قبل از تاریخ افزایش سرمایه ضرب می‌شود. این کار باعث می‌شود که قیمت‌های گذشته سهام به میزان افزایش سرمایه شرکت تعدیل شوند.
در این روش فقط کاهش قیمت در زمان افزایش سرمایه در محاسبه قیمت تعدیلی لحاظ می‌شود و محل تامین افزایش سرمایه (مطالبات و آورده، جایزه یا صرف سهام) اثری در محاسبات ندارد.

2)افزایش سرمایه با احتساب آورده:

در این روش علاوه بر میزان کاهش قیمت در زمان افزایش سرمایه، حق تقدم تعلق گرفته به سهامداران (درصورتی که تمام یا بخشی از افزایش سرمایه از محل مطالبات و آورده باشد) نیز در محاسبات لحاظ می‌شود.

3) سود نقدی و افزایش سرمایه:

در این روش میزان توزیع سود نقدی شرکت و درصد افزایش سرمایه شرکت هنگام محاسبه قیمت تعدیلی در نظر گرفته می‌شود اما محل تامین افزایش سرمایه اثری در محاسبات ندارد.
برای محاسبه اثر توزیع سود، نسبت تغییر قیمت پس از توزیع سود نقدی به قیمت قبل از مجمع محاسبه می‌شود و این عدد در تمام قیمت‌های قبل از مجمع ضرب می‌شود. برای محاسبه ضریب افزایش سرمایه نیز از فرمول افزایش سرمایه استفاده می‌شود.

4) سود نقدی و افزایش سرمایه با احتساب آورده:

این روش مانند روش قبل است با این تفاوت که حق تقدم تعلق گرفته به سهامداران نیز در محاسبات اثر داده می‌شود.

5) عملکردی:

در این روش اثرات توزیع سود نقدی سهام و میزان افزایش سرمایه در قیمت سهام لحاظ می‌شود. درصورتی که تمام یا بخشی از افزایش سرمایه شرکت از محل مطالبات و آورده سهامداران باشد (حق تقدم) در این صورت میزان آورده جدید سهامداران نیز در محاسبه قیمت تعدیلی درنظر گرفته می‌شود.
در این روش برخلاف روش‌های قبل، مبنای محاسبات بر اساس قیمت گشایش سهام بعد از مجمع است.
برای محاسبه قیمت تعدیلی در این روش، ابتدا نسبت قیمت بعد از مجمع عادی شرکت به حاصل جمع قیمت بعد از مجمع با سود نقدی شرکت محاسبه و این ضریب در تمام قیمت‌های قبل از مجمع ضرب می‌شود. برای محاسبه اثر افزایش سرمایه نیز قیمت بعد از مجمع به مبلغ افزایش سرمایه از محل آورده و جایزه با درنظر گرفتن میزان افزایش سرمایه از محل آورده تقسیم شده و این نسبت در قیمت‌های قبل از مجمع ضرب می‌شود.